Dokumacılık Sanatı Nedir? Nasıl Yapılır?

Dokumacılık Sanatı Nedir? Nasıl Yapılır? Sorusu kendisini Türk el sanatına adamış ve dokumacılık motifleri üzerinde araştırma yapanlarca merak edilmektedir.

Dokumacılık sanatı ilk kez Orta Asya Türklerinin bulundukları bölgelerde ortaya çıkmıştır. Günümüzde de atalardan yadigar kalan halı dokumalarının ne kadar nadide eserler olduğunu görebilmekteyiz. Geçmiş yıllardan günümüze kadar ulaşan bu sanat aynı zamanda birçok kişi içinde bir merak konusu ve hobi haline gelmiştir. Birçok ülke halı dokumacılığı işine girse de Türklerin oluşturmuş olduğu kendine özgü motifler, renkler ve desenler tüm dünyaya ün salabilmeyi başarmıştır. Yazımızda dokumacılık sanatı nedir? sorusunu tüm kapsamı ile birlikte sizlere aktarmaya çalışacağız.

Dokumacılık Sanatı Nedir?

Dokumacılık sanatı nedir? sorusu ne yazık ki geçmiş yıllara nazaran günümüzde çok az sorulmakta ve araştırılmaktadır. Sanayinin artması ile birlikte dokuma sanatına verilen değer azalmış hatta neredeyse kaybolma derecesine gelmiştir. Fakat Dokumacılık sanatına gönlünü vermiş ya da ilgi duyan kişilerce bu sanat hala yaşatılmakta ve yüksek fiyatlara dahi olsa alıcı bulabilmektedir. Peki, dokumacılık sanatı nedir? Gelin birlikte bakalım.

Dokumacılık Sanatı Tanımı

Dokumacılık sanatı ile ilgili bir çok tanıma ulaşabilmeniz mümkündür. Bu tanımlar pratik ve teorik olarak değişiklik göstermektedir. Biz sizlere en kısa tanımı yapmaya çalışacağız. Dokumacılık sanatı, atkı ve çözgü ipliklerinin dikey açı olacak şekilde birbirlerinin altından ve üstünden geçirilmek suretiyle elde edilen ürünlere verilen genel isimdir. Dokumacılık sanatı yapılış tarzı ve oluşturulan motiflere göre değişiklik göstermektedir. Bir başka sanat dalı olan Çini sanatı ile ilgili detaylara https://www.aylakbilgin.com/cini-sanati-nedir-nasil-yapilir-1061/ yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Dokumacılık Sanatı Tarihi

Dokumacılık sanatı tarihi çok eski zamanlara dayansa da tam olarak net tarihi bilinmemektedir. Fakat dünya üzerinde ilk dokuma halıya Sibirya üzerinde yer alan Altay bölgesindeki Pazırık kazılarında rastlanılmıştır. Burada rastlanılan dokuma sanatında ise Türk düğümü kullanıldığı görülmüştür. Bu halının ise tarihinin Milattan önce 5 ile 3 yüz yıllarında yapıldığı tahmin edilmektedir.

Türkler de Dokuma Sanatı ve Tarihi Nedir?

Türklerde Dokuma sanatı tarihi çok eski dönemlere dayanmakta hatta günümüzde bulunan ve değerli kılınan halıların birçoğunun Türkler tarafından yapıldığı veya Türklerin geliştirmiş olduğu teknikler kullanılarak yapıldığı bilinmektedir. Halı dokuma tekniğinin ise ilk olarak Orta Asya da yaşayan Türkler tarafından bulunduğu ve günümüze kadar ünü ulaşan Türk Düğümü tekniğinin benzersiz bir şekilde işlemlerde kullanıldığını görebilmekteyiz. Türklerde dokuma sanatına ilk olarak Altay bölgesinde pazarık koruganlarında yapılan kazılarda rastlanılmıştır. Bu aynı zamanda dünya tarihinde görülmüş olan ilk dokuma halısı arasında gösterilmektedir. Milattan önce 5-3 yüzyılları arasında yapıldığı iddia edilen bu halılar üzerinde Türk düğümü görülmekte ve Türkler tarafından yapıldığı söylenmektedir.

Dokumacılık Sanatı Nasıl Yapılır?

Dokumacılık Sanatı Nasıl Yapılır? büyük bir sabır ve azim ile ilmek ilmek işlenen bu güzel dokumalar günümüzde birçok kişinin de ilgisini çekmeyi başarmıştır. İlme ipliklerinin el yardımı ile birlikte çözgülerin arasından geçirilerek bağlantı oluşturulmak suretiyle dokuma işlemine başlanılmaktadır. Hav adı verilen yüzeyi oluşturacak bu iplikler kirkit adı verilen bir alet ile birlikte sıkıştırılarak halı yüzeyinin oluşturulması sağlanılmaktadır. Yapımı kolay olsa da verilen emek ve zamanın dokumacılık sanatında oldukça değerli olduğunu görebilirsiniz.

Dokumacılık Sanatı Çeşitleri Nedir?

Dokumacılık Sanatı Çeşitleri Nedir? Sorusunu yanıtlamadan önce dokumacılık sanatında düğümlerin oldukça önemli olduğu ve çeşitlerin bu şekilde olduğunun bilinmesi gerekmektedir. Uygulanan bu düğümler dokumaya verilen motifler ve oluşturulan desenler dokumacılık sanatının çeşidini oluşturmaktadır. Peki,bu düğümler ya da başka bir deyişle çeşitler nelerdir? Sizler için listeledik;

• Türk Düğümü
• İran Düğümü
• Tek Arış Üzerine Düğüm
• Hekim Düğümü

Dokumacılık Sanatında Kullanılan Malzemeler

Dokumacılık sanatında kullanılan malzemeler ve istemiş olduğunuz diğer malzemelere günümüzde internet ortamından ulaşabilmeniz oldukça kolaydır. Bu malzemelerin kalitesi aynı zamanda sizlerin dokumacılık sanatında yapacağınız halının ya da diğer ürünlerin kalitesi ile neredeyse doğru orantılıdır. Bu yüzden malzemelerin dikkat ve özenle seçilmesi gerekmektedir. Sizler için dokumacılık sanatında kullanılan temel malzemeleri listeledik;

• Mekikli Dokuma Tezgahı
• Çözgü İplikleri
• Kirkit
• Ayarlı Makas
• Dokuma Örgü Şeması
• Atkı İplikleri
• Çarpana Kartları
• Tarak
• Mekik
• Desen Kağıtları
• Masura
• Tarak Tığı

Dokumacılık Sanatı Yapılışı ve Püf Noktaları Nedir?

Dokumacılık sanatı yapılışı günümüzde sanayileşmenin artması ile birlikte oldukça değer kaybetmiş bir hal almıştır. Fakat son dönemlerde gösterilen rağbet ile birlikte tekrar gündeme gelmeyi başarmıştır. Mekik tezgahı üzerine halı çözgü ipliklerinin bağlantılı bir şemaya bakılarak örülmesi ve kirkit yardımı ile sıkılaştırılması neticesinde yapılmaktadır. Dokumacılık sanatı yapılışının püf noktası sizlerin sabrı ve azminizdir. Dokumacılık sanatı gerçekten büyük bir sabır ve azim istemektedir. Bunu sağlamanız birbirinden güzel el emeği dokumaları gerçekleştirmenizi sağlayacaktır.