Çini Sanatı Nedir? Nasıl Yapılır?

Çini Sanatı Nedir? Nasıl Yapılır? Soruları hobi arayışı içerisindekilerin gönlünü çini sanatına kaptırması ile cevabını aradığı konular arasındadır.

Çini sanatı nedir? ve Çini sanatı nasıl yapılır? Sorular günümüzde oldukça popüler bir hal almıştır. Son dönemlerde oldukça ön plana çıkan ve tatil beldelerin neredeyse hepsinde bulunan bir eşya haline gelmiştir. Süsleme sanatları içerisinde oldukça çok karşımıza çıkan Çini sanatı aynı zamanda hobi severlerinde merakla araştırdığı konular arasında yer almaktadır. O güzel renkleri ve heyecan verici desenleri ile birlikte birçok kişiyi oldukça etkilediğini söyleyebiliriz. Tüm merak edilenleri ile birlikte çini sanatı nedir? ve nasıl yapılır? soruları ile birlikte çini sanatı hakkındaki tüm detayları sizlerle paylaşacağız.

Çini Sanatı Nedir?

Çini Sanatı genellikle işin ya da günlük hayatın vermiş olduğu yoğunluktan kurtulmak bir nebze de olsun rahatlamak isteyen ve hobi arayışında olanların tercih etmiş olduğu sanat türlerinden birisidir. Genellikle tatil beldelerinde, fuarlar ve panayırlarda süs eşya stantlarında görmüş olduğumuz bu güzel sanat eserini günümüzde hobi severlerde oldukça çok tercih etmektedir. Peki, Çini sanatı nedir? gelin tüm detayları ile birlikte bakalım.

Çini Sanatı Tanımı

Çini sanatı tanımı hakkında birçok tanıma ulaşabilmeniz mümkündür. Bizler sizlere hem kısa tanımı hemde özellikleri hakkında genel olarak bilgi vermeye çalışacağız. Çini sanatı, toprağın pişirilmeden önce şekil verilen genellikle kap-kacak ya da vazo şeklindeki eşyalar üzerinde yapılan bir süsleme el sanatıdır. Detaylı olarak ele almak gerekirse Çini Sanatı: Bir tür killi topraktan elde edilen fırında pişirilen yüzeyi sırlanmış olan eşya üzerinde çeşitli renk ve motiflerle süslenen seramik parçasına denilmektedir.

Çini Sanatı Tarihi

Çini sanatı tarihi tam olarak bilinmemektedir. Fakat edilen bilgiler ile birlikte çini sanatının ilk olarak Asya da yapıldığı bilinmektedir. Sümer ve Asur yapıtları üzerinde rastlanılan cilalı taşlar üzerine işli el sanatının Çini sanatı olduğu üzerinde durulmaktadır.Bunun yanı sıra Türk tarihinde ise çini sanatının Karahanlılar döneminde etkin olarak kullanıldığı bilinmekte olup şimdiye kadar gelmiş birçok Türk Devleti yapıtlarında Çini sanatına rahatlıkla rastlayabilmeniz de mümkündür.

Çini Sanatı Çeşitleri Nedir?

Çini sanatı çeşitleri nedir? sorusu biraz yalın kalsa da kendi türleri arasında ayrılabilmektedir. Büyük levhalar halinde olan çini sanatı ve mozaik çini sanatı olarak iki dalda incelenen çiniler farklı teknikler ile birlikte bir birinden güzel şekiller almaktadır.  Duvara işlenen çiniler yani büyük levha çiniler genellikle altıgen ya da kare olarak biçimlendirilmektedir. Mozaik çini de ise çini levhanın pişmeden önce küçük parçalar halinde bölünmesi ile oluşturulmaktadır. Bu tekniklere ait bilgileri de yazımızda aktaracağız. Hobi çeşidi arayışında olanlar için dokumacılık sanatı ile ilgili önerilerimize https://www.aylakbilgin.com/dokumacilik-sanati-nedir-nasil-yapilir-1074/ yazımızdan bakabilirsiniz.

Çini Sanatı Nasıl Yapılır?

Çini Sanatı Nasıl Yapılır? Sorusunu cevaplamadan önce sizlere uygulayacağınız teknikleri ve vereceğiniz şekilleri kendinizin ayarlayabileceğini belirtelim. Çini sanatı yapılışı 5 ayrı bölümden oluşmaktadır. Bunlar; Şekillendirme, ilk pişirme, sırlama, süsleme ve son pişirmedir. Şekillendirmede plastik hamurun döndürülmesi veya sıvı haldeki hamurun alçı kalıplarına dökülerek eşyanın hazırlanması oluşturulmaktadır. İlk pişirme işleminde sırlanmış parçaların 1200 ile 1300ºC  arasında pişirilmesi yapılmaktadır. Sırlama işleminde daldırma, sulama ya da püskürtme yolu ile parçaların tekrar sırlanması yapılmaktadır. Süleme aşamasında Sırlanan eşyanın kurumasından sonra sır tabakası üzerine fırça yardımı ile istediğiniz renk ve desen ile çizimler yapabilirsiniz.  Son olarak 950 – 980 ºC de son pişirme olayını yaparak çini sanatını elde etmiş olacaksınız.

Çini Sanatı Kullanılan Malzemeler

Çini sanatında kullanılan malzemeler diğer sanatlara göre daha azdır. Fakat geçirilen işlemler arasındaki püf noktaları kurmak diğer sanatlara göre oldukça zordur. Çini sanatında kullanacağınız malzemeler arasında en önem vereceğiniz eşya fırça olacaktır.  Kaliteli ve işe yarar bir fırça sizlerin hem daha rahat şekilde vermenizi hem de istediğiniz deseni oluşturmanızda yardımcı olacaktır. Bunun yanı sıra şekil vereceğiniz eşyanın iyi bir şekilde hazırlanıp sırlanması ile kullanacağınız boyalarında kaliteli olmasına dikkat etmeniz gerekmektedir.

Çini Sanatı Teknikleri Nedir?

Çini Sanatı Teknikleri Nedir? Sorusu aslında sizlerin oluşturacağı teknikler ile de belirlenmektedir. Genellikle kullanılan 5 teknik bulunmaktadır. Bunlar; Sıraltı Tekniği, Sırüstü Tekniği, Minai Tekniği, Lüster Tekniği ve Lacvardina tekniğidir. Çini sanatında kullanılan bu teknikler ile ilgili olarak sizlere kısaca bilgi aktaracağız.

Sıraltı Tekniği

Sıraltı tekniğinde pişmiş toprağın üzerine çekilen ince astar tabaka üzerine süsleme yapılmaktadır. Bu yöntem en hızlı ve en çabuk olan yöntemlerden bir tanesidir. Süslemeler çekilip pişirlen sır üzerine yapılmaktadır. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde en çok görülen yöntemdir.

Sırüstü Tekniği

Sırüstü tekniğinde pişmiş toprak önce mat bir sır ile örtülerek kaplanmaktadır. Eşya fırınlanmadan önce ise parçaların üzerine boya ve süsler yapılarak tekrar fırınlama işlemi uygulanır.  Bu işleme perdah işlemi adı verilmektedir.

Minai Tekniği

Minai tekniği, sıraltı ve sırüstü tekniklerinin bir arada kullanılması ile oluşturulmaktadır. Bu tekniğin uygulanması çok renkli bir yüzey elde edilmesine olanak sağlamaktadır. Bu teknik en çok İran’da görebilmektedir.

Lüster Tekniği

Lüster Tekniği ile yapacağınız çiniye madeni bir parıltı verebilmeniz mümkündür. Lüster, gümüş ve bakır oksidin kırımızı veya sarı toprak ile birlikte içerisine sülfür ve sirke eklenerek yapılmaktadır. Hazır çini üzerine beyaz bir sır kaplanıp üzeri lüsterle desenlendirildikten sonra tekrar fırınlama işlemi uygulanarak elde edilmektedir.

Lacvardina Tekniği

Lacvardina tekniği, minai tekniğiyle benzerlik göstermektedir. Minai tekniğinde sıraltı ve sırüstü tekniklerinin bir arada kullanıldığını söylemiştir. Lacvardina tekniğinin, Minai tekniğinden farkı ise sadece sırüstü boyama ile desenlendirme işleminin uygulanmasıdır.

Çini Sanatı Yapılışı ve Püf Noktaları

Çini Sanatı yapılışı ve tekniklerine dair bilgileri sizlere aktarmaya çalıştık. Kısaca özetlemek gerekirse özel kil topraklar ile elde edilen eşyanın üzerinin sırlanması yani düz ve kaygan bir yüzey oluşturulması ile birlikte üzerine yapılan süsleme sanatının belirli derecelerde pişirilerek eşyanın üzerine geçmesi ile oluşturulan bir sanat türüdür. Çini sanatının püf noktası kullanacağınız fırça ve boyanızın kaliteli olmasından geçmektedir. Bunun yanı sıra pişirilme düzeyi ve zamanında iyi bir şekilde ayarlanması gerekmektedir. Bunu sağlamanız sizlerinde usta işi bir Çini sanatı yapmanızı sağlayacaktır.